مقاله

ملانوم

گردآورنده:دکتر محمد ابراهیمی راد

ملانوم یک نوع سرطان پوست است که هرکسی میتواند به آن مبتلا شود. اگر زود تشخیص داده شود به احتمال 100 درصد درمان میشود.

اگر شما متوجه خالی روی پوست خود شدید که احتمالا همراه با سوزش و خارش بود و با دیگر خال ها متفاوت بود حتما به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

ملانوم رشد میکند و میتواند به سایر قسمت های بدن هم گسترش پیدا کند.

وقتی ملانوم گسترش پیدا میکند بسیار خطرناک میشود و میتواند کشنده باشد . متخصصین پوست معتقدند که اگر مردم موارد زیر را میدانستند میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری بسیار کاهش می یافت :

علائم هشداردهنده ملانوم را میدانستند
یاد میگرفتند که چگونه نشانه های سرطان را روی پوست تشخیص بدهند
برای بررسی پوست نزد پزشک مراجعه میکردند و برا آن زمان میگذاشتند

این مهم است که به خال های بدن خود همیشه نگاه کنید و حواستان به تغییرات آن باشد زیرا این یک راه اولیه مناسب برای تشخیص این سرطان است.

علائم و نشانه ها :

هنگامیکه خال و یا خال های پوست خود را بررسی میکنید حتما نشانه های معروف به نشانه های "ABCDE ملانوم " را بررسی کنید :

نشانه A = Asymmetry : عدم تقارن

نیمی از خال شبیه به نیمی دیگر نیست.

نشانه B = Border : حاشیه

نبودن مرز مشخص و منظم برای خال ملانومی

نشانه C = Color : رنگ

رنگ های خال با هم متفاوت است و یک خال ممکن است دارای چندین رنگ باشد.

نشانه D = Diameter : قطر

قطر ملانوم درون خال هنگامیکه تشخیص داده میشود معمولا 6 میلی متر است البته کوچکتر هم میتواند باشد .

نشانه E = Evolving : کامل شدن

خال دائم درحال تغییر است و بزرگ و کامل میشود.

اگر شما خالی بر روی پوست خود دیدید که نشانه های بالا را داشت حتما به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

شایع ترین علائم اولیه ملانوم :

وجود خال درحال رشد روی پوست شما
وجود خالی که شبیه به دیگر خطوط و یا خال های بدن شما نیست
خال های دارای اشکال عجیب و غریب و غیر یکنواخت

درمراحل اولیه ملانوم ممکن است نشانه خاصی نداشته باشد اما به این موارد دقت کنید :

وجود خارش
خونریزی
درد

ملانوم ممکن است مانند یک خال قهوه ای رنگ روی پوست و حتی زیر ناخن باشد و یا میتواند به شکل یک کبودی باشد که بهبود پیدا نمیکند.

چه کسانی دچار این بیماری میشوند :

همه مردم میتوانند دچار این بیماری بشوند . اکثرا افراد با پوست روشن دچار این بیماری میشوند اما افراد با پوست های تیره هم میتوانند دچار این بیماری بشوند. افرادی که شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند دارای مشخصات زیر هستند :

از لحاظ پوستی :

دارای پوست روشن
دارای پوست حساس به خورشید
دارای پوست با خال های زیاد و یا خال های بزرگ

افرادی که از دستگاه های برنزه کننده استفاده میکنند هم شانس زیادی برای دچار شدن به این بیماری را دارند. تجربه نشان داده است که کسانی که از دستگاه های برنزه کننده استفاده میکنند 75% شانس بیشتری برای گرفتن این نوع سرطان دارند. مردان 50ساله و یا بزرگتر هم شانس بسیار زیادی برای دچار شدن به این بیماری دارند.

از لحاظ سابقه پزشکی و خانوادگی :

ملانوم ممکن است بصورت خانوادگی هم بروز کند
اگر فرد قبلا دچار سرطان های دیگر پوستی بوده است
اگر فرد دچار تضعیف سیستم ایمنی بدن شده باشد

ملانوم شایع ترین نوع سرطان در بین افراد 25 تا 30 ساله است که حتی نوجوانان و جوانان هم دچار ان میشوند.

چه چیزی باعث این نوع سرطان میشود :

اشعه ماورای بنفش (UV) عامل اصلی این سرطان است. ما اشعه UV را از خورشید و دستگاه های برنزه کننده و حتی بعضی از نوع لامپ ها دریافت میکنیم.

راه های تشخیص ملانوم توسط پزشک :

پزشک متخصص ابتدا با نگاه کردن به پوست و سپس با بررسی خال ها این بیماری را تشخیص میدهد. برای تشخیص بهتر پزشک از دستگاهی به نام "درموسکوپ " استفاده میکنند که مانند یک ذره بین روی پوست برده میشود و نوری روی پوست می اندازد که تشخیص ملانوم راتوسط بررسی رنگدانه های پوست راحت تر میکند. پزشک ممکن است غدد لنفاوی شما را هم بررسی کند. اگر پزشک متخصص وجود یک خال را تایید کند ممکن است قسمتی از آن را نمونه برداری (بیوپسی) کند و برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال کند. تشخیص ملانوم بدون بیوپسی ممکن نیست.

با نمونه برداری میتوان حتی مرحله وجود ملانوم را هم تشخیص داد :

مراحل ملانوم:

مرحله 0) ملانوم فقط روی پوست است
مرحله 1) ملانوم روی پوست است اما ضخیم تر شده است (بیشتر از 1میلی متر) در مرحله 1A پوست زخم نمیشود ولی در مرحله 1B پوست زخم میشود.
مرحله 2) در این مرحله ملانوم از 1میلی متر تا 4میلی متر ممکن است ضخیم بشود و همچنین دارای زخم هم ممکن است باشد.
مرحله 3) ملانوم به غدد لنفاوی ویا پوست اطراف گسترش پیدا میکند
مرحله 4) ملانوم ارگان های داخلی بدن را نیز گرفتار کرده است

گاهی اوقات بیمار به نوع دیگری از نمونه برداری بنام نمونه برداری غدد لنفاوی (SLNB) احتیاج دارد. دراین نوع بیوپسی پزشک بررسی میکند که ایا ملانوم به سایر غدد لنفاوی بیمار گسترش پیدا کرده است یا خیر.

درمان:

درمان ملانوم به موارد زیر بستگی دارد :

مقدار عمقی که درگیر ملانوم شده است
چه بخش هایی از بدن درگیر شده اند
وضعیت سلامتی بیمار

انواع درمان :

جراحی : اگر ملانوم گسترش پیدا نکرده باشد پزشک متخصص سعی میکند با جراحی آثار و علائم ملانوم را از بین ببرد. در این نوع درمان بیمار هوشیار است.

انواع جراحی ها :

1)برش (برداشتن خال) : بسیاری از انواع برش ها و برداشتن خال در خود مطب انجام میشود.
2)جراحی موس : پزشک باتجربه معمولا میتواند این نوع جراحی را انجام دهد.

این جراحی معمولا با ازبین بردن قسمت قابل توجهی از ملانوم آغاز میشود. سپس جراحی آغاز میشود و سلول های سرطانی از بین برده میشود. جراحی موس را میتوان در کمتر از یک روز به پایان رساند و در پایان میزان بهبودی بالایی را مشاهده کرد. اگر ملانوم در مرحله 0 باشد پزشک براحتی و با درمان مناسب میتواند درمان 100% موفقیت آمیز داشته باشد. اما اگر ملانوم گسترش پیدا کرده باشد درمان بسیار پیچیده میشود. ممکن است بیمار به درمان های بیشتری هم احتیاج داشته باشد :

لمفادنکتومی : جراحی برداشتن غدد لنفاوی

ایمونوتراپی(سلول های بنیادی) : کمک به سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان

شیمی درمانی

پرتو درمانی

پذیرفتن بیمار برای پیوستن به مطالعات و پژوهش های بالینی زیر نظر پزشکان متخصص ( 100% اختیاری )

مراقبت های آرام کننده بیمار : این سرطان درمان ندارد و وقتی بیمار به مراحل نهایی سرطان برسد فقط میتوان بیمار را با درمان های آرامش بخش به سمت زندگی عادی هدایت کرد.

برای جلوگیری از دچار شدن به این بیماری موارد زیر را بخاطر بسپارید :